تجنیس صنعتی نین تورک ادبیاتیندا بیر آیری و اوزه ل یئری واردیر و باشقا ادبیاتلاردان فرقلی گؤرسه نیر. سؤزوموزه دایاق اولاراق ، تام دئییلن جناس یالنیز و یالنیز تورک دیلینده اؤز یئرینی تاپیر. بئله کی تام اولمایان اوزده تجنیس دئییلمه ییر ، گؤستریش اوچون اوزوم ( انگور ) ، اوزوم ( صورتم ) ، اوزوم ( ببُرم ) ، اوزوم ( شنا بکنم ) ، اوزوم ( دست بکشم ) ، تجنیس ده ایشله نیر .
آیری آنلامدا بئله دئمه ک اولار کی « اوزوم » داها « ازیم » ایله تجنیس دئییر بلکه قافیه دیر.آدلیم جناس اوستادلاری تورک تاریخینده ، دده آشیق علسگر ، دده قوربانی ، عباس توفارقانلی، آشیق حسین بوزالقانلی، اوستاد مکائیل آزافلی کیمی لر یادگار قویموشلار.
آشیق یارادیجیلیغیندا و قوشمالاردا اون بیر هیجادا یازیلیر آمما بعضاً گرایلی، بایاتی و باشقا قالیبلرده ده یازیلیر.
تجنیس شعری أن کئچمیش دؤرلردن گلمیش و بیزه چاتمیش بیر شفاهی و خلق ادبیاتی ( فولکولور ) یدی . بونون اثباتینا بئله دئمه ک اولار کی بیزیم شفاهی ادبیاتیمیزدا دئییلن بایاتی لاردا اؤز عکسینی تاپیب .
بایاتی یارادانلار، تجنیسی یاخشی و گؤزه ل بیلیب و باشا دوشموشلر. گؤستریش اوچون:
عزیزیم قارا باغی
شکی شیروان قارا باغی
بیر جوت ترلان ایتیرمیشم
آیاقیندا قارا باغی
*
عزیزیم یاد الی
یا دیوانه یا دلی
ووروب اؤزومی اؤلدوررم
یارا ده یسه یاد الی
*
عزیزیم اودو گئچدی
قلیانین اودو گئچدی
کور اولسون اووچو گؤزون
جئیرانلار اودو گئچدی
*
عزیزی یم سالماسا
خوی دان گئچیر سالماسا
بنده بنده یه نئیله ر
تانری گؤزدن سالماسا
حمید انباز
منبع : روزنامه ساقی آذربایجان